Przedłużenie prawa pobytu w USA

Gdy przybywasz do Stanów Zjednoczonych, urzędnik imigracyjny wyznacza termin, w którym musisz opuścić ten kraj. Prawo pobytu w USA można jednak przedłużyć.

Jeśli nie jesteś obywatelem USA, czas twojego pobytu w tym kraju zasadniczo jest ograniczony. Samowolne wydłużenie go choćby o jeden dzień jest naruszeniem amerykańskich przepisów imigracyjnych i może skutkować odmową wjazdu do Stanów w przyszłości. Prawo pobytu w USA można jednak przedłużyć – a w wielu przypadkach jest to łatwiejsze niż uzyskanie wizy.

Z poniższego artykułu dowiesz się m.in.:

• jakie są sposoby na przedłużenie pobytu w USA,
• czym jest formularz I-539,
• ile kosztuje przedłużenie prawa pobytu w USA,
• kto może ubiegać się o przedłużenie prawa pobytu w Stanach Zjednoczonych,
• co należy dołączyć do wniosku o przedłużenie legalnego pobytu w USA,
• czym jest formularz I-94,
• kiedy należy się ubiegać o przedłużenie prawa pobytu w USA,
• co się dzieje po złożeniu wniosku o przedłużenie prawa pobytu w USA,
• jak przedłużyć zieloną kartę.

Istnieje co najmniej kilka sposobów przedłużenia prawa pobytu w USA. Jednym z nich jest zmiana statusu wizy. Gdy np. twoja podróż do Stanów początkowo miała charakter wyłącznie krajoznawczy, ale w jej trakcie pojawiła się okazja do podjęcia na terenie USA pracy, możesz ubiegać się o zmianę statusu wizy z turystycznej (B-2) na pracowniczą (H). Jeśli twój wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, amerykański Urząd Imigracyjny (US Citizenship and Immigrant Services, USCIS) wyznaczy też nowy termin, do którego wolno przebywać ci w Stanach. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule „Zmiana statusu wizy w USA”.

Formularz I-539

Głównym dokumentem we wniosku o taką zmianę jest formularz I-539, który wypełnić należy również wtedy, gdy chcesz po prostu przedłużyć swój pobyt w Stanach na dotychczasowej wizie. Formularz I-539, czyli „Application to Extend/Change Nonimmigrant Status”, złożyć można w formie papierowej (PDF do pobrania znajdziesz tutaj) lub online, rejestrując się na stronie USCIS.

Aplikacja przez internet jest znacznie wygodniejsza, ale to opcja dostępna tylko dla osób wypełniających formularz w pojedynkę. Jeśli o przedłużenie pobytu starasz się wraz z najbliższą rodziną – tj. współmałżonkiem i dziećmi do 21. roku życia – możecie wypełnić papierowy wniosek wspólnie, wnosząc jedną opłatę za jego rozpatrzenie, albo aplikować online pojedynczo, jednak wówczas każde z was musi wnieść opłatę oddzielnie.

Ile kosztuje przedłużenie legalnego pobytu w USA

Obecnie wynosi ona 370 dolarów. Do tego dochodzi jeszcze opłata za tzw. Biometrics Appointment, czyli pobranie odcisków palców i zrobienie zdjęcia osobie ubiegającej się o przedłużenie pobytu w USA. W tym celu stawić się trzeba w jednym z oddziałów USCIS, jednak opłatę – w wysokości 85 dolarów – uiszcza się już na etapie składania wniosku.

Uwaga: jeżeli wraz z rodziną wypełniasz papierową wersję formularza I-539, to o ile wspomniane 370 dolarów płacicie tylko raz, o tyle 85 dolarów opłaty za „Biometrics Appointment” pobierane jest od każdej osoby uwzględnionej we wniosku (również od dzieci). Aby obliczyć, ile łącznie będzie cię kosztować jego złożenie, możesz skorzystać ze specjalnego kalkulatora na stronie https://www.uscis.gov/feecalculator.

Kto może się ubiegać o przedłużenie prawa pobytu w USA

Z obu opłat zwolnieni są tylko posiadacze wiz kategorii A, G i NATO (zob. „Rodzaje wiz do USA”). Z kolei posiadacze wiz typu:

• C (tranzytowa),
• D (dla członków załogi samolotu lub statku),
• K (narzeczeńska),
• S (dla informatorów pomagających amerykańskim służbom w walce z terroryzmem i zorganizowaną przestępczością oraz ich rodzin)

w ogóle nie mogą ubiegać się o przedłużenie prawa pobytu w USA. Nie mogą tego zrobić również osoby podróżujące w ramach Programu Ruchu Bezwizowego (Visa Waiver Program, VWP).

Posiadanie wizy odpowiedniej kategorii nie wyczerpuje jednak warunków, jakie trzeba spełnić, chcąc legalnie zostać w Stanach na dłużej. Pozostałe wymogi to:

• posiadanie ważnego paszportu (którego ważność nie wygaśnie przed końcem przedłużonego ewentualnie pobytu),
• brak na koncie wykroczeń, których popełnienie jest czynnikiem dyskwalifikującym w staraniach o wizę,
• przestrzeganie przepisów imigracyjnych – ich złamaniem jest np. podjęcie pracy na wizie studenckiej czy turystycznej, a także przebywanie w Stanach dłużej, niż zezwolił na to urzędnik imigracyjny przy wjeździe (p. niżej),
• posiadanie wystarczających środków finansowych, by pokryć koszt dalszego pobytu w USA,
• zamiar opuszczenia Stanów Zjednoczonych, gdy upłynie przyznany dodatkowo czas pobytu w tym kraju.

Co należy dołączyć do wniosku o przedłużenie prawa pobytu w USA

Do opłaconego formularza I-539 dołączyć należy krótki list wyjaśniający, dlaczego chcesz ów pobyt przedłużyć. Powodem może być chociażby:

• konieczność podjęcia leczenia w USA,
• chęć wzięcia udziału w jakimś wydarzeniu odbywającym się po terminie, w którym musisz opuścić Stany (np. w ślubie krewnego),
• chęć odwiedzenia znajomych lub rodziny,
• przedłużenie kontraktu z pracodawcą,
• chęć kontynuacji nauki.

Przykład tego, w jaki sposób można sformułować podobny list, znajdziesz tutaj.

Wśród załączników do wniosku powinny się znaleźć ponadto:

• dokumenty poświadczające, że stać cię na dalszy pobyt w USA i nie będziesz stanowić obciążenia dla amerykańskiego systemu opieki społecznej (np. wyciągi bankowe lub tzw. Affidavit of Support, czyli formularz I-134 wypełniony przez osobę, która jest gotowa wesprzeć cię finansowo);
• pismo od chcącego zatrudniać cię dalej pracodawcy (jeśli dotyczy) – ono również może stanowić dowód posiadania wystarczających środków pieniężnych;
• kopia paszportu – strony z danymi i amerykańską wizą;
• kopia biletu powrotnego lub na dalszą podróż – dowodu na to, że nie masz zamiaru przebywać w Stanach dłużej, niż o to wnioskujesz;
• kopia formularza I-94 – dla każdej osoby uwzględnionej we wniosku.

Formularz I-94 wypełniany jest przez urzędnika imigracyjnego, kiedy wjeżdżasz do Stanów Zjednoczonych (zob. „Rozmowa z urzędnikiem imigracyjnym w USA”). Ale tylko przekraczając granicę lądową, otrzymasz papierową wersję formularza. Z wersją elektroniczną zapoznać się można natomiast za pośrednictwem strony amerykańskiego Urzędu Celnego i Ochrony Granic (US Customs and Border Protection, CBP*), pod adresem https://i94.cbp.dhs.gov/I94/#/home.

Kiedy należy ubiegać się o przedłużenie prawa pobytu w USA

Formularz I-94 zawiera informację o tym, do kiedy wolno ci przebywać na terenie Stanów Zjednoczonych. Określająca to data znajduje się też na wbijanej do paszportu pieczątce (niezależnie od tego, czy do USA lecisz samolotem, czy jedziesz np. samochodem z Meksyku). Wniosek o przedłużenie pobytu musi dotrzeć do Urzędu Imigracyjnego przed tym terminem, a zgodnie z oficjalnymi zaleceniami USCIS należy złożyć go co najmniej 45 dni wcześniej.

Tylko w przypadku udokumentowanych zdarzeń losowych, takich jak nagła hospitalizacja czy kradzież dokumentów, USCIS jest w stanie wyjątkowo rozpatrzyć podanie złożone po dacie wskazanej w formularzu I-94, lepiej jednak nie ryzykować, zostawiając wszystko na ostatnią chwilę. Z drugiej strony zbyt wczesne złożenie wniosku o przedłużenie prawa pobytu w USA (np. tuż po przyjeździe do tego kraju) też nie jest dobrym pomysłem. Amerykański urzędnik może bowiem podejrzewać, że jego kolega na granicy usłyszał nieprawdę na temat twoich zamiarów, a plan od początku był taki, żeby zostać w Stanach na dłużej, niż pozwalają na to przepisy.

Przeczytaj: Przekroczenie terminu dozwolonego pobytu w USA – skutki

Co się dzieje po złożeniu wniosku o przedłużenie pobytu w USA

Jeśli podanie dotarło do USCIS przed wyznaczonym końcem legalnego pobytu w USA, to o ile nie naruszasz żadnych przepisów, możesz ów pobyt kontynuować (również zarabiając, jeśli twoja wiza na to pozwala) aż do momentu gdy:

• upłynie 240 dni od daty wyjazdu wskazanej pierwotnie w formularzu I-94,
• opuścisz Stany Zjednoczone albo
• wniosek zostanie rozpatrzony,

cokolwiek nastąpi jako pierwsze.

Jeśli wyjedziesz z USA po wyznaczonym terminie, ale przed rozpatrzeniem wniosku, koniecznie zachowaj kopię wniosku I-539 oraz potwierdzenie jego złożenia. Będą potrzebne przy kolejnej próbie wjazdu do Stanów lub podczas ubiegania się o nową wizę (aby nie spotkała cię odmowa z uwagi na samowolne przedłużenie pobytu w USA), podobnie zresztą jak wydana ostatecznie w twojej sprawie decyzja Urzędu Imigracyjnego. Warto zachować kopię nie tylko tej decyzji – niezależnie od tego, czy będzie ona negatywna, czy pozytywna – ale też całej korespondencji z USCIS, a także dowód opuszczenia Stanów w konkretnym terminie (np. kartę pokładową czy pieczątkę w paszporcie).

Szacowany czas rozpatrzenia wniosku sprawdzić można na stronie https://egov.uscis.gov/processing-times. Znajdzie się on też na potwierdzeniu przyjęcia podania, wraz z instrukcjami dotyczącymi odbycia wspomnianego „Biometrics Appointment” oraz 13-cyfrowym numerem, niezbędnym do sprawdzenia statusu sprawy w serwisie USCIS, pod adresem https://egov.uscis.gov/casestatus/landing.do.

Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, otrzymasz nowy formularz I-94, z nową datą wyznaczającą koniec twojego pobytu w USA.

Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony negatywnie lub odrzucony, otrzymasz wiadomość określającą przyczyny takiego stanu rzeczy. Na opuszczenie Stanów Zjednoczonych masz wówczas 30 dni od daty wskazanej w wiadomości – później służby będą miały prawo cię deportować, co może oznaczać dożywotni zakaz wjazdu do USA.

Przedłużenie prawa stałego pobytu w Stanach Zjednoczonych

Powyższe procedury odnoszą się do posiadaczy wiz nieimigracyjnych. Nieco inaczej sprawa wygląda natomiast w przypadku osób, które zdobyły wizę imigracyjną, czyli są posiadaczami tzw. zielonej karty. Ta ostatnia jest ważna zasadniczo przez 10 lat, czasami jednak wydaje się ją warunkowo, na zaledwie 2 lata.

Przedłużenie zielonej karty wydanej na 2 lata

Dotyczy to m.in. osób, które uzyskały prawo stałego pobytu w USA np. dzięki zawarciu małżeństwa z obywatelem amerykańskim czy dzięki założeniu w Stanach firmy lub poczynieniu tam znacznych inwestycji. Zdarzały się bowiem przypadki aranżowania małżeństw – za pieniądze, ale też pod przymusem – i zakładania firm-krzaków tylko po to, żeby móc się w Stanach osiedlić i „legalnie” zarabiać (samo zdobycie zielonej karty w ten sposób jest oczywiście niezgodne z prawem).

Aby przedłużyć zieloną kartę w podobnych przypadkach, trzeba wykazać, że związek nadal trwa, a firma prosperuje. W tym celu na 90 dni przed wygaśnięciem ważności dokumentu należy wypełnić i złożyć w USCIS formularz I-751 (osoby, które uzyskały tymczasowy status rezydenta w oparciu o relacje rodzinne) albo formularz I-829 (inwestorzy lub przedsiębiorcy), dołączając doń komplet niezbędnych dokumentów. Kosztuje to odpowiednio 585 dolarów oraz 3750 dolarów, nie licząc opłat za „Biometrics Appointment” (85 dolarów za każdą osobę uwzględnioną we wniosku).

Przeczytaj: Zielona karta po ślubie z obywatelem USA

Przedłużenie zielonej karty wydanej na 10 lat

Karta stałego pobytu w USA wydana na 10 lat wymaga nie tyle przedłużenia, ile odnowienia. Wygaśnięcie jej ważności nie oznacza bowiem utraty statusu rezydenta (w przeciwieństwie do wygaśnięcia ważności zielonej karty wydanej warunkowo). To trochę jak z polskim dowodem osobistym – po 10 latach od jego wydania trzeba wyrobić nowy, ale nie tracisz obywatelstwa, gdy stary traci ważność.

Jeśli zawnioskujesz o wydanie nowej zielonej karty już po tym, gdy poprzednia stała się nieważna, nie powinny cię więc czekać z tego tytułu żadne większe nieprzyjemności. Gorzej, jeśli w międzyczasie urzędnik imigracyjny wezwie cię do jej okazania – bo jako amerykański rezydent musisz mieć ważny dokument stale przy sobie (więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Zielona karta do USA”).

Najwcześniej natomiast podanie o nową zieloną kartę możesz złożyć na pół roku przed wygaśnięciem ważności tej obecnej. W tym celu wypełnij formularz I-90 i prześlij do USCIS pocztą (plik do wydrukowania znajdziesz tutaj) lub za pośrednictwem serwisu internetowego Urzędu, dołączając kopię lub skan zielonej karty tracącej ważność. Należna opłata w tym przypadku wynosi 455 dolarów – plus 85 dolarów za „Biometrics Appointment”.

Po stawieniu się na tym ostatnim (jego termin jest wyznaczany w ciągu 1-2 tygodni od złożenia wniosku) nowa zielona karta zostanie wysłana do ciebie pocztą. Jeśli twój dokument stracił ważność podczas pobytu poza USA, możesz mieć problem z ponownym wjazdem do tego kraju. Wcześniej skonsultuj się więc z najbliższym konsulatem lub ambasadą Stanów Zjednoczonych.

Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednej opcji „przedłużenia prawa pobytu”, jaką jest zdobycie amerykańskiego obywatelstwa. Ubiegać się o nie – zdając specjalny egzamin – mogą pełnoletnie osoby, które zieloną kartę mają od co najmniej 5 lat (ewentualnie od 3 lat, jeśli pozostają w związku małżeńskim z obywatelem USA), a w tym czasie regularnie płaciły podatki, nie opuściły Stanów na dłużej niż pół roku ani nie korzystały z pomocy społecznej.

*Nazwa US Customs and Border Protection bywa też tłumaczona na polski m.in. jako Urząd ds. Ochrony Celnej i Granic lub Urząd Celny i Straż Graniczna Stanów Zjednoczonych.

Zdjęcia: Pixabay.com, Picjumbo.com, materiały własne.