Wizy do USA dla pracowników tymczasowych

Jeśli chodzi o tymczasowe zatrudnienie w USA, do wyboru masz wiele możliwości. Istnieje też co najmniej kilka rodzajów wiz, które umożliwią ci podjęcie pracy.

Po lekturze artykułu „Wiza pracownicza do USA” wiesz już, jakich formalności należy dopełnić podczas standardowej procedury ubiegania się o dokument, który pozwoli ci legalnie zarabiać w Stanach Zjednoczonych. Dziś przedstawiamy szczegółowe wymagania i inne informacje dotyczące wiz typu H, przeznaczonych dla pracowników tymczasowych.

W tekście przeczytasz m.in.:

• jakich formalności musi dopełnić amerykański pracodawca, chcąc tymczasowo zatrudnić cudzoziemca,
• kto może się ubiegać o wizę H-1B,
• jakie wymagania należy spełnić i jakie dokumenty przygotować, starając się o wizę dla specjalistów,
• czy na wizie H-1B można zmienić pracodawcę,
• jak długo ważna jest wiza H-1B,
• kto może się ubiegać o wizę typu H-2,
• jaka jest różnica między wizami H-2A i H-2B,
• jakie wymagania muszą zostać spełnione w przypadku wiz H-2,
• jak długo ważna jest wiza H-2,
• kto i na jakich zasadach może się ubiegać o wizę dla stażystów (H-3),
• jak długo ważna jest wiza H-3,
• czy jadąc do pracy tymczasowej w USA, można wziąć ze sobą rodzinę.

Zezwolenie z amerykańskiego Departamentu Pracy

Jak już wiesz, zanim w ogóle zawnioskujesz o wizę pracowniczą, amerykański Urząd Imigracyjny (US Citizenship and Immigration Services, USCIS) musi zatwierdzić specjalne podanie złożone przez tego, kto ma cię w Stanach zatrudnić. Podanie owo, zwane inaczej petycją, musi zaś zostać sporządzone w oparciu o stosowne zezwolenie z Departamentu Pracy USA.

Aby je uzyskać, firma lub instytucja chcąca zatrudnić obcokrajowca musi złożyć tam wniosek w postaci formularza ETA 9142 (Application for Temporary Employment Certification), wykazując jednocześnie, że:

• odnotowuje przychody w kwocie wystarczającej do pokrycia przyszłego wynagrodzenia pracownika,
• potrzebuje większej liczby pracowników (zaistnienie tej potrzeby należy odpowiednio udokumentować),
• próbowała wcześniej znaleźć na dane stanowisko pracownika amerykańskiego, ale się to nie udało (z braku osób odpowiednio wykwalifikowanych lub po prostu chętnych do pracy).

We wniosku muszą się znaleźć informacje zawarte potem w umowie pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, określającej ich wzajemne prawa i obowiązki, a także warunki pracy i wynagrodzenia. To ostatnie nie może natomiast być niższe niż minimalna stawka oferowana obywatelom USA, wyznaczona dla danego stanowiska przez Departament Pracy (tzw. Prevailing Wage). Dotyczy to również płatnego stażu na wizie H-3, choć w tym przypadku wystarczy sama petycja – zezwolenie z Departamentu Pracy nie jest konieczne.

H-1B, czyli wiza dla specjalistów

O wizę typu H-1B mogą ubiegać się tylko przedstawiciele zawodów specjalistycznych. O tym, czy dany zawód spełnia takie kryterium, decyduje USCIS. Spore szanse na uzyskanie wizy pracowniczej H-1B mają na pewno: architekci, inżynierowie, naukowcy, lekarze, wykładowcy, prawnicy, teologowie i przedstawiciele świata sztuki, a także… modelki i modele. W tym ostatnim przypadku konieczne jest udokumentowanie wcześniejszego udziału w pokazach mody lub sesjach zdjęciowych.

Pozostałe osoby muszą natomiast mieć wyższe wykształcenie w dziedzinie, w której się specjalizują i mają zamiar pracować. Przez „wyższe wykształcenie” rozumie się tu co najmniej odpowiednik tzw. Bachelor’s Degree, który plasuje się gdzieś pomiędzy europejskimi stopniami licencjata i magistra. Należy jednak zaznaczyć, że za ekwiwalent Bachelor’s Degree uchodzić może nie tylko dyplom, lecz także doświadczenie zdobyte poza uczelnią. Jeśli więc jesteś „zaledwie” licencjatem, ale poza tym masz za sobą szkolenia, kursy lub staż zawodowy w swojej dziedzinie, to jak najbardziej spełniasz wymogi stawiane osobom ubiegającym się o wizę H-1B.

Niezbędne dokumenty

Na rozmowę z konsulem oprócz standardowych dokumentów (wymienionych w tekście „Wiza pracownicza do USA”) osoby te powinny przynieść:

• dokumenty potwierdzające zdobyte wykształcenie i doświadczenie oraz, o ile to możliwe, ich ewaluację sporządzoną przez amerykańską firmę ewaluacyjną akredytowaną przez USCIS,
• list od przyszłego pracodawcy przedstawiający oferowane stanowisko i wynagrodzenie.

Jeśli natomiast ktoś jest już zatrudniony w oparciu o wizę H-1B – i ubiega się o kolejną np. w związku ze zmianą pracodawcy – powinien wziąć ze sobą także:

• CV,
• paski wypłaty z obecnego lub ostatniego miejsca pracy (z bieżącego roku kalendarzowego),
• nazwiska i dane kontaktowe przełożonych w obecnym i poprzednich miejscach pracy,
• zeznania podatkowe (formularze W-2 oraz IRS 1040) za wszystkie lata pracy w USA.

Zmiana pracodawcy na wizie H-1B

Bo trzeba wiedzieć, że posiadacz wizy H-1B ma prawo zmienić miejsce pracy, o ile tylko:

• nie przebywał ani jednego dnia w USA nielegalnie,
• nigdy nie podjął w USA pracy bez zezwolenia,
• kolejny pracodawca złożył w USCIS nowy formularz I-129 i uzyskał akceptację Urzędu Imigracyjnego.

Jeśli pracownik przebywa w tym czasie w Stanach Zjednoczonych, może rozpocząć pracę na rzecz nowego pracodawcy już w dniu zatwierdzenia złożonej przez niego petycji. Jeśli natomiast w międzyczasie opuścił USA, powinien ubiegać się na jej podstawie o nową wizę.

Dotychczasowy pracodawca nie może żądać z tego tytułu żadnej rekompensaty finansowej, i to mimo że pokrył wszelkie koszty związane z uzyskaniem wizy przez pracownika – do czego jest zobowiązany. Co więcej, jeśli po dopełnieniu wszelkich formalności miałoby się okazać, że jednak nie jest w stanie zapewnić pracy posiadaczowi wizy H-1B, to wciąż musi wypłacać mu obiecane wynagrodzenie.

Jak długo ważna jest wiza H-1B

Wiza H-1B wydawana jest na 3 lata z możliwością przedłużenia o drugie tyle, przy czym łączny czas pobytu w Stanach Zjednoczonych na wizie pracowniczej nie może przekroczyć 6 lat.

Co oznacza, że jeśli np. wcześniej przyznano ci wizę L-1 lub inną wizę H na 2 lata, to wydaną teraz na 3 lata wizę H-1B będzie wolno przedłużyć już tylko o rok (2+3+1=6). Ponowne ubieganie się o ten rodzaj wizy jest możliwe dopiero po rocznym pobycie w kraju pochodzenia.

Warto też jednak wiedzieć, że przebywając w USA na podstawie wizy H-1B, możesz starać się o uzyskanie prawa stałego pobytu, i to nawet na podstawie petycji od tego samego pracodawcy (zob. „Zielona karta do USA. Czym jest i jak ją zdobyć?”). Do czasu wydania decyzji w tej sprawie wizę można w razie konieczności przedłużać, za każdym razem maksymalnie o rok.

Wiza H-1B jest więc wizą, w przypadku której dopuszcza się tzw. podwójny zamiar (ang. dual intent): pobytu tymczasowego, a docelowo być może również stałego. Oznacza to, że – inaczej niż w przypadku większości wiz nieimigracyjnych – w procesie ubiegania się o nią nie jest konieczne wykazanie „trwałych więzi” z krajem pochodzenia. Między innymi z tego względu amerykański Kongres dopuszcza wydawanie tylko 85 tysięcy wiz H-1B rocznie (z czego 20 tysięcy przyznaje się wyłącznie posiadaczom tytułu co najmniej doktora). Ponieważ składanych wniosków jest znacznie więcej, od 2014 r. przyszli posiadacze dokumentu są wybierani losowo przez komputer, podobnie jak to ma miejsce w przypadku „klasycznej” loterii wizowej.

H-2, czyli wiza dla tymczasowych pracowników niekoniecznie wykwalifikowanych

„Trwałe więzi” z krajem pochodzenia muszą natomiast wykazać osoby chcące podjąć w Stanach tymczasową pracę niewymagającą wyższego wykształcenia. Właściwą dla nich kategorią wizową będzie H-2. Do uzyskania wizy tego typu zresztą często niepotrzebne są wręcz żadne kwalifikacje czy doświadczenie, choć oczywiście jeśli je posiadasz, nadal możesz się o nią ubiegać.

Wyróżnić tutaj możemy dwa rodzaje wiz:

• wizy H-2A – dla pracowników z sektora rolnego (zatrudnionych np. przy zbiorze owoców);
• wizy H-2B – dla pracowników spoza sektora rolnego (chyba że są to np. dysponujący pewnymi umiejętnościami mechanicy zajmujący się serwisem maszyn rolniczych), a więc m.in. budowlańców, osób zatrudnionych w fabrykach, hotelach, restauracjach czy parkach rozrywki.

Jeśli chodzi o wizy H-2A, to nie obowiązuje tutaj żaden odgórny limit liczbowy wydawanych co roku dokumentów, ale już wiz typu H-2B przyznaje się tylko 33 tysiące na sezon letni i drugie tyle na sezon zimowy.

Inna różnica dotyczy czasu składania wniosków w Departamencie Pracy. W przypadku wiz H-2A należy to zrobić najpóźniej 45 dni przed datą rozpoczęcia pracy przez pracownika, a w przypadku wiz H-2B – nie wcześniej niż 120 i nie później niż 60 dni przed tą datą.

Wymagania

W obu przypadkach natomiast osoba starająca się o wizę oprócz wykazania wspomnianych „trwałych więzi” musi spełnić dwa podstawowe kryteria: mieć 18-40 lat oraz pochodzić z kraju wymienionego na specjalnej liście USCIS (Polska się na niej znajduje). Więcej wymogów dotyczy raczej pracodawców i samych ofert pracy.

Ci pierwsi mają obowiązek pokryć wszelkie koszty związane ze złożeniem petycji i zdobyciem wizy, jako że od pracownika nie wolno pobierać żadnych opłat (dotyczy to też pośredników). Gdy zaś już dochodzi do zatrudnienia, muszą w ciągu 2 dni poinformować USCIS o ewentualnym niestawieniu się danej osoby do pracy.

Zapotrzebowanie na pracowników przybywających do USA na podstawie wizy H-2 musi mieścić się w jednej z czterech następujących kategorii:

• one-time occurrence – miejsca pracy tworzone jednorazowo,
• seasonal – zapotrzebowanie sezonowe,
• peakload – zapotrzebowanie spowodowane okresowym wzrostem produkcji lub zamówień,
• intermittent – zapotrzebowanie okazjonalne, przejściowe i na krótki okres.

Zatrudnienie pracownika legitymującego się wizą H-2 nie może ponadto przekroczyć jednorazowo 12 miesięcy (a dokładnie: 364 dni).

Jak długo ważna jest wiza H-2

Jest to też zasadniczo maksymalny czas ważności tego rodzaju wizy. Na jej podstawie wolno ci wjechać do Stanów jeszcze dwa razy (za każdym razem jednak w oparciu o nową, zatwierdzoną przez USCIS petycję), a po powrocie do Polski praktycznie od razu złożyć wniosek o kolejny dokument.

O przedłużenie prawa pobytu w USA można natomiast wnioskować tylko w wyjątkowych przypadkach: np. jeśli zatrudniająca obcokrajowców farma położona jest w obszarze klimatycznym, gdzie prace rolne trwają przez cały rok (jak choćby w południowej Kalifornii), i gdy zachodzą okoliczności, których nie dało się przewidzieć w momencie składania petycji. Tego typu podania są rozpatrywane pozytywnie jednak niezwykle rzadko.

Warto wiedzieć, że 2008 roku wprowadzono możliwość ubiegania się o wizę H-2 od razu na 3 lata, bez konieczności udowadniania, że tak długie zapotrzebowanie na pracownika z zagranicy podyktowane jest niezwykłymi okolicznościami. Musi ono tylko mieścić się w kategorii „one-time occurrence”. Po 3 latach pobytu w USA z wizą H-2 trzeba zaś odczekać co najmniej 3 miesiące przed ponownym ubieganiem się o ten rodzaj wizy.

Petycja na szczególnych zasadach

Co ciekawe, petycja w jego przypadku może zostać złożona jednorazowo dla więcej niż jednej osoby, o ile tylko każda z tych osób wykonywać będzie te same zadania, w tym samym miejscu i na takich samych warunkach.

Formularz I-129 często bywa też rozpatrywany w trybie przyspieszonym. Mało tego: może on także zawierać jedynie liczbę potrzebnych pracowników, bez szczegółowych danych. Konkretne nazwiska przedstawia się wówczas dopiero po zatwierdzeniu petycji, podczas właściwego procesu wizowego w ambasadzie lub konsulacie.

Na rozmowę z konsulem USA, oprócz standardowych dokumentów przynieść należy:

• dokumenty potwierdzające zdobyte doświadczenie i umiejętności, jeśli wymaga tego konkretna oferta pracy,
• umowę określającą warunki pracy i zobowiązania pracodawcy,
• list od tego ostatniego przedstawiający oferowane stanowisko i wynagrodzenie.

Jeśli o wizę typu H-2 ubiegasz się w ramach zmiany statusu wizy w USA, petycja musi natomiast zostać wystawiona jednoosobowo, na twoje dane. Pracę możesz za to rozpocząć natychmiast po otrzymaniu informacji o zatwierdzeniu podania przez USCIS.

H-3, czyli wiza dla stażystów

Istnieje jeszcze jedna opcja podjęcia w USA pracy zarobkowej na podstawie wizy typu H, a mianowicie odbycie płatnego stażu lub praktyk zawodowych. Potrzebna jest do tego konkretnie wiza H-3 (wydawana również wtedy, gdy staż lub praktyki są bezpłatne).

Głównym kryterium, jakie musi zostać spełnione, jest brak możliwości zrealizowania danego programu szkoleniowego w kraju, z którego pochodzi osoba o tę wizę wnioskująca. Program ów musi ponadto pozwalać na zdobycie wiedzy i umiejętności w dziedzinie innej niż ta, w której aplikant uzyskał już wykształcenie lub doświadczenie.

Wyjątkiem są wizy H-3 wydawane w celu odbycia specjalistycznego szkolenia w zakresie opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi. Osoba, która che wziąć udział w takim szkoleniu (tzw. Special Exchange Visitor), musi posiadać w tej dziedzinie wykształcenie na poziomie Bachelor’s Degree, ewentualnie zbliżać się już przynajmniej do uzyskania dyplomu, lub mieć na koncie udokumentowane doświadczenie w pracy z niepełnosprawnymi dziećmi.

Jak długo jest ważna wiza H-3

Wiz w tej kategorii wydaje się zaledwie 50 rocznie, a pozwalają one na maksymalnie 18-miesięczny pobyt w USA. W przypadku pozostałych wiz H-3 – na podstawie których staż można odbyć w praktycznie każdej dziedzinie z wyjątkiem zawodów medycznych wymagających wyższego wykształcenia – limity liczbowe nie obowiązują, w Stanach pozostawać można zaś nawet przez 2 lata.

Przedłużenie prawa pobytu w USA z wizą H-3 nie jest możliwe, natomiast o ewentualną zmianę jej statusu ubiegać się można tylko pod warunkiem, że dozwolony czas pobytu jeszcze nie został wykorzystany.

Wymagania

Podobnie jak podczas starania się o wizę typu H-2, tak i tutaj wykazać należy „trwałe więzi” z krajem pochodzenia. Co więcej, trzeba wskazać, w jaki sposób zdobyte podczas stażu w Stanach umiejętności zostaną lub chociaż mogą zostać wykorzystane w ojczyźnie. W tym celu można sporządzić biznesplan (jeżeli prowadzisz bądź dopiero zamierzasz założyć własną firmę) albo przedstawić listy od potencjalnych pracodawców wyrażających wolę zatrudnienia cię po powrocie do Polski.

Inne potrzebne dokumenty to:

• dyplomy, zaświadczenia, certyfikaty itp. potwierdzające konkretne kwalifikacje – o ile wymaga tego dany staż;
• list wyjaśniający, dlaczego ów staż nie może mieć miejsca w Polsce oraz w jaki sposób może ci on pomóc w dalszej karierze zawodowej – podobne pismo należy mieć ze sobą nie tylko podczas samego procesu ubiegania się o wizę w ambasadzie czy konsulacie, ale też dołączyć je do petycji składanej przez podmiot organizujący staż bądź praktyki;
• umowa określająca warunki i zobowiązania tego podmiotu;
• szczegółowy plan kursu, stażu lub praktyk, z uwzględnieniem kolejnych tygodni i godzin, a także podziału na część praktyczną (ang. hands-on training) i teoretyczną; w przypadku „Special Exchange Visitors” należy jeszcze dokładnie opisać miejsce, w którym ma się odbyć szkolenie, pracujący przy nim personel, a także sposób, w jaki stażysta będzie włączony do zadań danego szpitala, hospicjum czy ośrodka opiekuńczego – te dokumenty również obowiązują i w petycji, i podczas procesu wizowego w ambasadzie czy konsulacie.

H-4, czyli wizy dla członków najbliższej rodziny

Wyjazd do pracy w USA nie musi oznaczać rozłąki z najbliższymi. Zarówno bowiem współmałżonek posiadacza wizy H-1B, H-2 lub H-3, jak i jego dzieci, które nie ukończyły 21 lat ani nie zdążyły same wejść w związek małżeński, mogą ubiegać się o wizę pochodną H-4.

Umożliwia ona legalny pobyt w USA, ale już nie podjęcie pracy. Od 2015 roku wyjątek stanowią tutaj tylko małżonkowie osób, które przebywają w Stanach na podstawie wizy H-1B i rozpoczęły w związku ze swym zatrudnieniem starania o uzyskanie zielonej karty. Wówczas posiadacz wizy H-4 może wystąpić o pozwolenie na pracę, składając w USCIS wypełniony formularz I-765.

Przeczytaj: Pozwolenie na pracę w USA

Zdjęcia: Pexels.com, Unsplash.com