Strona główna » Wizy i formalności » Jak zrobić prawo jazdy w USA
Jak zrobić prawo jazdy w USA
Prawo jazdy to obok paszportu jeden z najbardziej przydatnych dokumentów, jeśli wybierasz się do USA. Zebraliśmy więc najważniejsze informacje na jego temat.
Stany Zjednoczone to rozległy kraj, w którym większość systemów komunikacji zbiorowej nie jest rozwinięta tak dobrze jak tamtejsza sieć dróg i autostrad. Dlatego też najwygodniej poruszać się po USA własnym lub wynajętym samochodem. Aby nim kierować, trzeba oczywiście mieć prawo jazdy. Czy może być to polski dokument? A jeśli nie – jak zdobyć amerykański? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
Dowiesz się z niego m.in.:
- czy można używać polskiego prawa jazdy w USA,
- czy w Stanach potrzebne jest międzynarodowe prawo jazdy,
- jak można je uzyskać i ile to kosztuje,
- czym się różni „Learner’s Permit” od „Driver’s License”,
- jak uzyskać każdy z tych dokumentów,
- czy w Stanach Zjednoczonych trzeba robić kurs na prawo jazdy,
- jak przygotować się do egzaminu na prawo jazdy w USA – i na czym on polega,
- ile kosztuje i jak długo trwa zrobienie prawa jazdy w Stanach,
- jak długo jest ważne amerykańskie prawo jazdy – i jak się je odnawia.
Polskie prawo jazdy w USA
Zacznijmy od nurtującej wiele osób kwestii tego, czy w Stanach Zjednoczonych można posługiwać się polskim prawem jazdy. Otóż można – i to nawet na dwa sposoby! Dokument nie tylko poświadcza bowiem twoje umiejętności jako kierowcy, ale służy też do potwierdzenia twojej tożsamości i wieku, np. gdy chcesz wypożyczyć jakiś sprzęt, wynająć mieszkanie, kupić alkohol albo wejść do klubu ze wstępem tylko dla dorosłych. Jedynie w niektórych stanach konieczne bywa w takiej sytuacji okazanie dodatkowo także paszportu.
Co ciekawe, prawem jazdy jako ID – skrót od „Identity Document”, czyli właśnie dokument tożsamości – wolno ci się posługiwać nawet wtedy, gdy nie spełnia już ono swojej podstawowej funkcji, tj. gdy nie jest ważne w świetle przepisów drogowych. Może się tak stać choćby wtedy, gdy nielegalnie przedłużysz pobyt w USA. Polskie prawo jazdy zachowuje tam bowiem ważność tylko tak długo, jak długo ważna jest wiza jego posiadacza. Wynika to z ustawy podpisanej na konwencji w Waszyngtonie w 1943 r. (ang. Convention on the Regulation of Inter-American Motor Vehicle Traffic).
Międzynarodowe prawo jazdy w USA
Polskie prawo jazdy jest w Stanach honorowane również na podstawie umów międzynarodowych podpisanych na konwencji w Genewie w 1949 r. Na mocy tego aktu Polakom zasadniczo wystarczy w USA tylko wydany w ojczyźnie dokument, bez konieczności okazywania tzw. międzynarodowego prawa jazdy (ang. International Driving Permit, IDP).
Ale uwaga: w każdym stanie USA przepisy ruchu drogowego są nieco inne. Prawo stanowe potrafi zaś rekomendować posiadanie IDP niezależnie od postanowień Konwencji Genewskiej.
Jest tak chociażby w Arizonie czy w stanie Nowy Jork. Władze New Jersey z kolei takiego dokumentu po prostu wymagają. Zawsze będą go zaś w USA potrzebować osoby posługujące się prawem jazdy wydanym w języku niełacińskim (czyli np. cyrylicą).
Co istotne, międzynarodowe prawo jazdy nie stanowi samodzielnego dokumentu – należy je okazywać jako dodatek do „podstawowego” prawa jazdy. Trzeba też pamiętać, że choć teoretycznie jest ważne przez 3 lata od wydania, to w Stanach zachowuje ważność najwyżej przez rok.
Kiedy trzeba wyrobić prawo jazdy w USA
Po upływie tego czasu – jak również po uzyskaniu zielonej karty, czyli prawa stałego pobytu – jeśli nadal chcesz prowadzić w USA auto, musisz postarać się o nowe prawo jazdy lokalnie. Niektóre stany nakazują zrobić to zresztą znacznie wcześniej, i to niezależnie od tego, czy posługujesz się IDP, czy nie. W Illinois chociażby polskie „prawko” będzie ważne tylko przez pierwsze 90 dni pobytu, a na Florydzie – przez zaledwie miesiąc. Przepisy obowiązujące w poszczególnych stanach, do których się wybierasz, można sprawdzić np. na tej stronie. Warto się z nimi zapoznać przed podróżą, bo jeśli się okaże, że dobrze byłoby uzyskać IDP, to trzeba będzie o to zadbać jeszcze w Polsce.
Jak zdobyć międzynarodowe prawo jazdy
Aby uzyskać ów dokument, musisz już mieć zwykłe prawo jazdy. Oprócz tego potrzebne jest aktualne zdjęcie spełniające wymogi opisane tutaj oraz wypełniony i podpisany formularz, którego wzór można z kolei pobrać tutaj. Wszystko to należy złożyć – pocztą, osobiście lub za pośrednictwem osoby upoważnionej – w dowolnym starostwie powiatowym.
Koszt wydania międzynarodowego prawa jazdy to 35,50 zł. Opłatę można wnieść przelewem (wówczas do wniosku dołączając dowód jego nadania) bądź bezpośrednio w kasie starostwa. Dokument będzie gotowy do odbioru w ciągu maksymalnie 3 dni roboczych, a często od ręki.
Uwaga: we wniosku musisz wybrać, czy międzynarodowe prawo jazdy ma być zgodne z Konwencją Wiedeńską, czy z Konwencją Genewską. Możesz zaznaczyć też obie opcje, wnieść podwójną opłatę (czyli łącznie 71 zł) i uzyskać obywa rodzaje dokumentu. Jeśli jednak międzynarodowe prawo jazdy przyda ci się tylko w USA, wybierz raczej ów drugi wariant, bo Stany Zjednoczone nie są stroną Konwencji Wiedeńskiej, za to Konwencji Genewskiej – jak już wspomniano wyżej – owszem.
Przeczytaj: Jak wynająć samochód w USA?
Jak zdobyć prawo jazdy w USA
Kiedy natomiast musisz uzyskać amerykańskie prawo jazdy, to wiele zależy od tego, czy masz już jego polski lub międzynarodowy odpowiednik, a także od twojego wieku. W niektórych stanach za kierownicę wolno wsiąść nawet 14-latkom! Ale po kolei.
Learner’s Permit
Jeśli jeszcze nie wiesz zbyt wiele o prowadzeniu pojazdów, pierwszym krokiem, jaki należy podjąć, jest zdobycie tzw. Learner’s Permit. To dokument, który pozwala prowadzić auto, o ile towarzyszy ci wówczas pełnoletni posiadacz amerykańskiego prawa jazdy (ang. Driver’s License). Co ciekawe, w Stanach zwykle nie jest wymagane bowiem odbycie żadnego kursu przygotowawczego przed egzaminem – uczyć się możesz od razu w praktyce, właśnie pod opieką bardziej doświadczonej osoby. Na kurs oczywiście też można się zapisać, jeśli ktoś ma taką potrzebę. Po prostu nie jest to obowiązkowe. Dla pewności sprawdź jednak zawsze przepisy stanu, w którym masz zamiar ubiegać się o prawo jazdy.
Wróćmy tymczasem do kwestii uzyskania „Learner’s Permit”. Wszystko odbywa się tu w zaledwie kilku krokach:
- Przeczytaj podręcznik z przepisami ruchu drogowego. Kopię można uzyskać w lokalnym oddziale DMV lub na jego stronie online (będzie to najbardziej aktualna wersja).
- Dostarcz do DMV dokumenty potwierdzające twoją tożsamość i miejsce zamieszkania – np. paszport, akt urodzenia, rachunki za prąd dostarczane na twoje nazwisko pod konkretny adres itp.
- Wnieś opłatę za egzamin teoretyczny z zawartości podręcznika i wydanie dokumentu. Sposób uiszczenia należności oraz wysokość opłaty bywają różne w różnych stanach, ta druga nie powinna jednak przekroczyć kilkudziesięciu dolarów.
- Zdaj egzamin. Jeśli potrzebujesz pomocy tłumacza, możesz o nią poprosić z wyprzedzeniem, podczas umawiania terminu testu w DMV.
- Poddaj się prostemu badaniu wzroku. Jeśli nosisz okulary lub soczewki kontaktowe, załóż je na badanie. W twoim dokumencie pojawi się adnotacja, że ich potrzebujesz. Jeśli podczas kontroli drogowej okaże się później, że twój wzrok wymaga korekcji, ale jej nie stosujesz – policjant uzna twoje prawo jazdy za nieważne i wlepi ci mandat, a nawet zabierze pojazd.
- Złóż wszystkie dokumenty – łącznie z wynikami badań i testu z wiedzy teoretycznej – w DMV i odbierz „Learner’s Permit”. Zdjęcie do niego zostanie ci zrobione na miejscu.
Uwaga: w niektórych stanach o „Learner’s Permit” można ubiegać się po ukończeniu zaledwie 14. roku życia, w innych dopiero mając 16 czy 17 lat. W DMV często trzeba dodatkowo złożyć wtedy pismo ze szkoły lub od rodziców.
Osoby niepełnoletnie muszą zwykle posiadać „Learner’s Permit” przez określony czas (średnio 6-12 miesięcy) przed przystąpieniem do właściwego egzaminu na prawo jazdy. Ten ostatni należy zaś zdać, zanim upłynie ważność „Learner’s Permit” (w razie potrzeby można ją jednak przedłużyć).
Przygotowanie do egzaminu na prawo jazdy w USA
W większości stanów, aby uzyskać prawo jazdy, wystarczy przede wszystkim zdać odpowiedni egzamin. To, jak się do niego przygotujesz, zależy jednak przede wszystkim od ciebie. Możesz – ale w niektórych stanach także musisz – skorzystać z następujących opcji:
- kurs na prawo jazdy – osoby niepełnoletnie mogą zwykle uczęszczać na taki kurs w szkole, za darmo lub za mniejszą opłatą niż w prywatnej firmie; kurs potrafi przydać się także posiadaczom zagranicznego (czyli np. polskiego) prawa jazdy, pozwala bowiem zapoznać się z przepisami i zwyczajami obowiązującymi na drogach w USA,
- kursy dodatkowe – np. podnoszące świadomość wpływu alkoholu i narkotyków na zdolność prowadzenia pojazdów,
- prowadzenie samochodu w towarzystwie osoby posiadającej amerykańskie prawo jazdy – niepełnoletnim musi towarzyszyć ktoś, kto ma co najmniej 21 lat, a prawo jazdy od co najmniej 2 lat,
- lektura podręcznika dla kierowców – właściwy egzamin na prawo jazdy zawiera część teoretyczną, znacznie bardziej rozbudowaną niż w przypadku „Learner’s Permit”,
- rozwiązywanie testów dostępnych na stronie DMV – w niektórych stanach można w tym celu pobrać też specjalną, darmową aplikację na telefon lub tablet.
Egzamin na prawo jazdy w USA
Gdy tylko czujesz się na siłach, aby podejść do amerykańskiego egzaminu na prawo jazdy, umów się na spotkanie w lokalnym oddziale DMV – przez telefon lub przez internet. Teoretycznie można po prostu się tam udać w godzinach otwarcia, ale często oznacza to konieczność czekania w kolejce. Ze sobą należy mieć:
- wypełniony i podpisany wniosek – pobrany ze strony DMV i wydrukowany wcześniej, ewentualnie wypełniony dopiero na miejscu; we wniosku należy podać dane osobowe i adresowe, czasem też wzrost i wagę; jeśli o prawo jazdy ubiega się osoba niepełnoletnia, wniosek musi podpisać jej prawny opiekun,
- dokumenty potwierdzające tożsamość i adres zamieszkania – tak jak w przypadku „Learner’s Permit” (który swoją drogą może służyć tutaj jako ID),
- numer ubezpieczenia społecznego (SSN); dowód ukończenia kursu lub uczęszczania do szkoły, jeśli kandydat jest niepełnoletni – wymagane w niektórych stanach,
- dowód wniesienia opłaty egzaminacyjnej – jej wysokość jest różna w różnych stanach, z reguły jednak nie przekracza kilkudziesięciu dolarów.
W zależności od stanu można też podejść do części teoretycznej i praktycznej egzaminu tego samego dnia. Czasem jednak należy zdać najpierw część teoretyczną. Polega ona na udzieleniu odpowiedzi na kilkadziesiąt pytań przy stanowisku komputerowym, co trwa około pół godziny. Po zaliczeniu testu – i ewentualnym badaniu wzroku – wydany zostaje dokument uprawniający do kierowania pojazdem, o ile (przynajmniej jedno z dwojga):
- towarzyszy ci wówczas dorosły posiadacz amerykańskiego prawa jazdy,
- masz już polskie lub międzynarodowe prawo jazdy.
Przed upływem ważności dokumentu uzyskanego po zaliczeniu części teoretycznej egzaminu należy zaliczyć część praktyczną. Ona również zabiera mniej więcej pół godziny, polega zaś po prostu na wypełnianiu poleceń egzaminatora. Może się okazać, że trzeba przyjechać na nią własnym samochodem – musisz to wcześniej sprawdzić. Sam egzamin może się zaś odbyć zarówno na placu manewrowym, jak i na ulicy. Jego wynik będzie znany od razu.
Wypełnioną przez egzaminatora kartę egzaminacyjną odnieś do DMV, gdzie zostanie ci zrobione zdjęcie. W niektórych stanach otrzymasz prawo jazdy natychmiast, w innych zostanie ono nadane pocztą w ciągu 2-4 tygodni. W tym czasie można prowadzić auto na podstawie dokumentu tymczasowego, wystawionego od ręki.
Uwaga: amerykańskie prawo jazdy jest ważne we wszystkich stanach, ale na terenie danego stanu posiadacz dokumentu musi przestrzegać obowiązujących lokalnie przepisów (nie można więc np. wykręcić się ich nieznajomością na Alasce, bo „prawko” uzyskało się na Florydzie).
Ponowny egzamin
Jeżeli nie zdasz za pierwszym razem, egzamin wolno ci będzie powtórzyć – ale w niektórych stanach dopiero po upływie określonego czasu i wniesieniu dodatkowej opłaty. Powtórka bywa też konieczna, jeśli przeprowadzasz się do innego stanu na dłużej lub odnawiasz prawo jazdy.
W przypadku osób mających mniej niż 18 albo więcej niż 70 lat jest ono ważne zwykle przez 1-2 lata, ogólnie zaś jego ważność wygasa po 4-6 latach (co ciekawe, często nie w rocznicę wydania dokumentu, ale w dniu urodzin jego właściciela). Odnowienie prawa jazdy wymaga z reguły tylko ponownego podejścia do części teoretycznej i badania wzroku, czasem jednak – szczególnie u kierowców powyżej 75. roku życia – konieczne jest zaliczenie pełnego egzaminu.
Przeczytaj: Pozwolenie na pracę w USA
Zdjęcia: Unsplash.com