Wiza do USA dla duchownych i pracowników religijnych

Duchowni oraz działacze organizacji religijnych mogą przybywać do USA, aby pełnić posługę, pod warunkiem uzyskania najpierw wizy odpowiedniego rodzaju.

Stany Zjednoczone, zgodnie ze swą konstytucją, to kraj nie tylko wolności słowa, ale również wyznania. Praktykować więc tam można właściwie każdą religię. W przypadku wielu wyznań wymaga to obecności specjalnie powołanych osób, takich jak chociażby kapłani czy katecheci. Mogą oni przybywać do USA z zagranicy – a więc np. z Polski – potrzebują jednak do tego właściwej wizy.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

kiedy można pojechać do Stanów w związku z wyznawaną religią na wizie turystycznej,
kto może ubiegać się o wizę typu R,
czy wiza dla duchownych jest wizą pracowniczą,
jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać wizę dla pracowników religijnych,
jakie dokumenty są niezbędne podczas ubiegania się o wizę R,
w jaki sposób duchowni mogą starać się o prawo stałego pobytu w USA,
czy pracownicy religijni mogą zabrać do Stanów rodzinę,
jak długo ważna jest wiza typu R – i czy można ją przedłużyć.

Kiedy wystarczy wiza B-1/B-2

Na wstępie warto zaznaczyć, że nie wszystkie osoby, które udają się do Stanów Zjednoczonych w związku z praktykowaną przez siebie religią, muszą ubiegać się o wizę typu R, dedykowaną duchownym i tzw. pracownikom religijnym (ang. religious workers). Często w zupełności wystarczy wiza służbowo-turystyczna B-1/B-2. Sprawdzi się ona m.in. w następujących sytuacjach:

odbycie pielgrzymki,
chęć zgłębienia wiedzy na temat konkretnej religii (aczkolwiek w nieformalny sposób, jako że podjęcie nauki na uczelni – w tym np. w seminarium duchownym – wymaga zdobycia wizy studenckiej),
udział w religijnym wydarzeniu lub konferencji,
nieodpłatna lub opłacana poza Stanami Zjednoczonymi praca na rzecz danego wyznania, o ile nie kwalifikuje się do uzyskania wizy R, np. ze względu na brak przypisania do konkretnej placówki religijnej na terenie USA – chodzi tu choćby o misjonarzy, kaznodziejów czy działających w ramach danego Kościoła wolontariuszy na rzecz osób starszych, ubogich lub chorych.

W powyższych celach do Stanów można wybrać się też w ramach programu ruchu bezwizowego (Visa Waiver Program, VWP), rejestrując uprzednio swą podróż w specjalnym systemie elektronicznym ESTA.

Dla kogo wiza R

Wiza kategorii R przeznaczona jest natomiast dla osób, które:

zostały wybrane i uprawnione przez daną organizację religijną do pełnienia konkretnych funkcji bezpośrednio związanych z wiarą, takich jak udzielanie sakramentów czy prowadzenie nabożeństw – np. księża, rabini, mułłowie, pastorzy;
podporządkowały swe życie religii w inny sposób, m.in. przyjmując święcenia czy żyjąc w klasztorach – np. mnisi, zakonnice, cadykowie;
są osobami świeckimi, ale ich praca jest ściśle związana z wyznawaną religią – np. katecheci, kantorzy w synagogach, pomocnicy w liturgii, tłumacze i komentatorzy świętych tekstów, specjaliści od prawa kanonicznego, cywilni ewangeliści (ang. preachers).

Wszystkie te osoby mogą okazjonalnie podejmować się prac administracyjnych lub porządkowych, a także się szkolić, nie może to być jednak ich główne zajęcie. Świeccy pracownicy organizacji religijnych tacy jak kucharze, kierowcy, księgowi, kościelni (dbający o porządek w świątyni) czy zbieracze funduszy, którzy nie pełnią tradycyjnych, związanych z wiarą funkcji, powinni postarać się raczej o typową wizę pracowniczą.

Jakie wymagania należy spełnić podczas ubiegania się o wizę R

Z pewnego punktu widzenia właściwie także wiza typu R może być postrzegana jako wiza pracownicza (aczkolwiek nietypowa). Umożliwia bowiem uzyskiwanie w Stanach Zjednoczonych wynagrodzenia, aby zaś móc się o nią ubiegać, potrzebna jest tzw. petycja.

Petycja to swoiste zaproszenie wystawiane przez przyszłego pracodawcę zwanego sponsorem (w tym kontekście jest nim konkretna organizacja religijna), przyjmujące zaś postać wypełnionego formularza I-129 oraz dołączonej do niego dokumentacji. Petycję należy złożyć w amerykańskim Urzędzie Imigracyjnym (US Citizenship and Immigration Services, USCIS) nie wcześniej niż 6 miesięcy przed planowanym podjęciem pracy przez osobę ubiegającą się o wizę i poczekać na uzyskanie akceptacji w formie formularza I-797.

Wymagania wobec sponsora

Aby zaś taką akceptację zdobyć, organizacja religijna wnioskująca o wydanie wizy dla swego przyszłego pracownika musi spełnić pewne warunki. Musi chociażby być zarejestrowana w Stanach Zjednoczonych oraz uznana za instytucję non-profit i bona fide – tj. nienastawioną na zyski i działającą w dobrej wierze. Potwierdzeniem tego jest zwolnienie danego Kościoła przez amerykański Urząd Skarbowy (Internal Revenue Service, IRS) z obowiązku płacenia podatku dochodowego.

Kolejny wymóg to zapewnienie osobie ubiegającej się o wizę środków do utrzymania podczas pobytu w USA, tak by osoba ta – ani przybywająca z nią ewentualnie do Stanów najbliższa rodzina – nie stała się obciążeniem dla amerykańskiego systemu opieki społecznej. Nie musi przy tym chodzić o wynagrodzenie pieniężne. Wystarczy wykazać, że przyszły posiadacz wizy R może liczyć na wyżywienie i dach nad głową (np. w klasztorze albo u rodziny goszczącej). Jeśli natomiast nie ma on uzyskiwać wsparcia od sponsora, powinien być uczestnikiem programu misyjnego, przynajmniej częściowo finansowanego przez instytucję, która składa petycję.

Wymagania wobec osoby starającej się o wizę

Niezależnie zaś od sposobu utrzymania się w Stanach osoba mająca dostać wizę musi spełnić następujące warunki:

należeć do będącej sponsorem organizacji religijnej (ewentualnie do organizacji z nią powiązanej) od co najmniej 2 lat,
mieć zamiar przyjazdu do USA w celu pełnienia związanych z religią obowiązków na rzecz tej organizacji, w wymiarze co najmniej 20 godzin tygodniowo,
mieć po temu stosowne uprawnienia (wykształcenie, doświadczenie, święcenia etc.)

Niezbędne dokumenty

Aby udowodnić, że zarówno instytucja zapraszająca, jak i osoba przez nią zapraszana kwalifikują się odpowiednio do złożenia stosownej petycji oraz ubiegania się o wizę typu R, do formularza I-129 dołączyć należy komplet dokumentów takich jak:

statut danej wspólnoty wyznaniowej bądź jej odłamu (zawierający adres zarówno korespondencyjny, jak i ten, pod którym gromadzą się wyznawcy*) wraz z dowodami na realizowanie celów statutowych;
dokumentacja dotycząca aktywów instytucji sponsorującej, a także inne dowody na to, że owa instytucja zapewni utrzymanie osobie ubiegającej się o wizę** (np. dokumentacja dotycząca wynagrodzenia osób na podobnym stanowisku obecnie i w przeszłości, wraz z ich zeznaniami podatkowymi);
pismo z IRS zaświadczające o braku konieczności odprowadzania podatku dochodowego;
pismo stwierdzające przynależność osoby, która ubiega się o wizę, do danej wspólnoty od co najmniej 2 lat oraz wykazujące związek pomiędzy ową wspólnotą a sponsorem (może to być jedna, międzynarodowa wspólnota, ale może chodzić też np. o odłam czy filię);
dokument określający warunki przyszłej pracy na rzecz organizacji religijnej w USA – powinien zawierać przede wszystkim szczegółowy opis obowiązków oraz uzgodnień dotyczących wynagrodzenia;
dowody kwalifikacji przyszłego posiadacza wizy do pełnienia posługi religijnej lub innej funkcji w ramach instytucji sponsorującej (np. dyplom z seminarium duchownego czy szkoły wyznaniowej, dokument stwierdzający przyjęcie święceń lub inny certyfikat wymagany przez daną wspólnotę od osoby pełniącej posługę religijną, ewentualnie pismo od przełożonych przedstawiające zakres wymagań wobec stanowiska, które ma zostać objęte, oraz opisujące, w jaki sposób wymagania te zostały spełnione w konkretnym przypadku);
dowód wniesienia opłaty (460 dolarów) za rozpatrzenie petycji.

*W celu ograniczenia nadużyć USCIS zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia terenowej inspekcji. Może ona mieć miejsce zarówno na etapie rozpatrywania petycji (weryfikacja, czy dana instytucja religijna rzeczywiście istnieje i prowadzi zadeklarowaną działalność), jak i już po przyznaniu wizy oraz przybyciu jej posiadacza do Stanów (weryfikacja, czy pełni on swe obowiązki w ustalonym zakresie i czy otrzymuje za to ustalone wynagrodzenie).

**Jeśli osoba ubiegająca się o wizę ma być w USA „niezależnym” misjonarzem, który nie otrzymuje wsparcia od instytucji zapraszającej, właściwymi dokumentami będą:

pismo stwierdzające, że koszty utrzymania tej osoby zostaną pokryte w ramach programu misyjnego z funduszy sponsora;
pisma przedstawiające szczegółowo dany program misyjny, a zwłaszcza warunki, na jakich biorące w nim udział osoby utrzymują się w Stanach, organizowane dla tych osób szkolenia, a także znaczenie programu dla wspólnoty będącej sponsorem;
pismo od przełożonych oddelegowujące przyszłego posiadacza wizy R do pracy misyjnej tudzież wyrażające na to zgodę;
dokument przedstawiający obowiązki i szczegóły tej pracy;
wyciągi bankowe, zaświadczenia o bezpłatnym zakwaterowaniu u amerykańskiej rodziny lub wykazy środków zgromadzonych z dotacji i datków (np. na tacę), przeznaczonych na utrzymanie misjonarza.

Proces wizowy

Kopię powyższej dokumentacji przedłożyć należy także podczas właściwego procesu wizowego, do którego można przystąpić po zaakceptowaniu petycji przez USCIS. Proces ów wygląda podobnie jak w przypadku większości wiz nieimigracyjnych, opisaliśmy go zaś szczegółowo w artykule „Wiza do USA – krok po kroku”. Teraz przypomnijmy tylko najważniejsze jego punkty:

wypełnienie wniosku wizowego, czyli formularza DS-160 (można to zrobić tutaj); do wniosku należy dołączyć cyfrowe zdjęcie zgodne z wymogami fotografii wizowej;
wniesienie opłaty za rozpatrzenie podania – w tej chwili wynosi ona 190 dolarów, trzeba ją jednak uiścić w złotówkach (zob. „Jak opłacić wizę do USA”);
umówienie terminu spotkania w konsulacie lub ambasadzie – potrzebny jest do tego numer paszportu, numer ze strony potwierdzającej złożenie formularza DS-160 oraz numer ze strony potwierdzającej wniesienie opłaty wizowej;
rozmowa z konsulem USA – należy na nią zabrać ważny paszport (oraz poprzednie, jeśli są), wydruki wymienionych wyżej stron z potwierdzeniami i ewentualnie zdjęcie w postaci papierowej, a także numer petycji i wspomnianą kopię dołączonej do niej dokumentacji.

Konsul zweryfikuje, czy petycja została zaakceptowana, w internetowym systemie PIMS (Petition Information Management Service), formularz I-797 nie jest więc już potrzebny. Trzeba pamiętać, że sama akceptacja petycji nie gwarantuje jeszcze późniejszego wydania wizy. Może się bowiem okazać, że ubiegająca się o nią osoba kwalifikuje się do zajęcia danego stanowiska w organizacji religijnej, ale niestety nie spełnia wymogów stawianych przez amerykańskie prawo imigracyjne.

Wiza „podwójnego zamiaru”

Co ciekawe, w tym akurat przypadku nie należy do nich wykazanie „trwałych więzi” z krajem pochodzenia. Wiza dla duchownych i pracowników religijnych jest bowiem wizą dopuszczającą tzw. podwójny zamiar (ang. dual intent): pobytu stałego i tymczasowego.

W momencie ubiegania się o nią konieczne jest przedstawienie chęci powrotu do ojczyzny po zakończeniu pracy w USA, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby przebywając tam na podstawie wizy R, starać się o tzw. zieloną kartę, czyli właśnie prawo stałego pobytu. I to w kategorii EB4, przeznaczonej dla „imigrantów specjalnych” (Employment-Based, Special Immigrants, tzw. 4. preferencja), w której prawo stałego pobytu można uzyskać znacznie łatwiej i szybciej niż na „tradycyjnej” drodze sponsorowania przez pracodawcę.

Wiza imigracyjna

Pracownicy organizacji religijnych mogą też od razu ubiegać się o wizę imigracyjną, czyli upoważniającą do otrzymania zielonej karty natychmiast po przybyciu do USA. Wówczas również zacząć należy od złożenia w USCIS petycji, tym razem jednak na formularzu I-360 (opłata za jej rozpatrzenie wynosi obecnie 435 dolarów). Co ważne, zrobić to może zarówno instytucja zapraszająca ze Stanów, jak i osoba przezeń zapraszana.

Wymogi dotyczące każdej z nich są zasadniczo takie same jak w przypadku wizy nieimigracyjnej, z tym że przyszły posiadacz wizy musi wykazać nie tylko przynależność do danej wspólnoty, ale też pracę dla niej na konkretnym stanowisku od co najmniej 2 lat oraz zamiar zajęcia tego samego stanowiska po przybyciu do USA.

Po zatwierdzeniu petycji sprawia trafia do Krajowego Centrum Wizowego (ang. National Visa Center, NVC), gdzie oczekuje następnie w kolejce na rozpatrzenie. Wiz imigracyjnych w kategorii „imigranci specjalni”, do której kwalifikują się pracownicy religijni – ale nie tylko oni – przyznaje się tylko 10 tys. rocznie, co determinuje długość tego oczekiwania.

Gdy się ono zakończy, potencjalny imigrant może przystąpić do procesu wizowego w amerykańskiej placówce dyplomatycznej właściwej z uwagi na miejsce jego zamieszkania, przygotowując niezbędne dokumenty, takie jak:

wniosek o wizę imigracyjną w postaci elektronicznego formularza DS-260,
potwierdzenie wniesienia opłaty wizowej (wynoszącej obecnie 445 dolarów),
wyniki badań lekarskich,
zaświadczenie o niekaralności (ewentualnie odpisy wyroków sądowych) wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język angielski,
odpis zupełny aktu urodzenia wraz z tłumaczeniem przysięgłym,
paszport (najlepiej, by jego ważność nie miała upłynąć zbyt szybko),
2 zdjęcia spełniające wymogi fotografii wizowej,
kopia dokumentacji dołączonej do petycji.

Wiza imigracyjna dla duchownych i pracowników religijnych również przyznawana jest po odbyciu rozmowy z konsulem USA. Konsekwencją wydania przez niego pozytywnej decyzji – inaczej niż przy wizie nieimigracyjnej – jest jeszcze tylko konieczność wniesienia opłaty w wysokości 220 dolarów za przygotowanie i wysyłkę zielonej karty po przylocie do Stanów (opłatę trzeba jednak uiścić przed podróżą).

Najbliższa rodzina

Na podstawie petycji wystawionej dla duchownego lub pracownika religijnego wizę otrzymać mogą również członkowie jego najbliższej rodziny, tj. współmałżonek i mające mniej niż 21 lat dzieci stanu wolnego. Dotyczy to zarówno wiz imigracyjnych, jak i nieimigracyjnych. W tym drugim przypadku tzw. wiza pochodna to wiza typu R-2 (wiza „główna” to R-1). Nie uprawnia ona do podjęcia pracy w USA, umożliwia jednak naukę w szkole lub uczelni wyższej bez konieczności ubiegania się o wizę studencką.

Ważność wizy typu R

Wiza pochodna jest ważna tak długo, jak długo ważność zachowuje wiza „główna”. Wizy R-1 wydaje się zaś na okres wynoszący maksymalnie 30 miesięcy, z możliwością przedłużenia o drugie tyle na podstawie nowej petycji. Łączny czas pobytu w Stanach z tego rodzaju wizą nie może przekroczyć 5 lat, przy czym liczy się tutaj fizyczna obecność w USA, a nie to, na jak długo wydano zezwolenie na pobyt. Po spędzeniu tam 60 miesięcy na podstawie wizy R ubiegać się o nią ponownie można dopiero po rok. Ograniczenie to nie dotyczy tylko tych pracowników religijnych, którzy w okresie ważności swojej wizy pojawiali się w Stanach „sezonowo”, okazjonalnie lub nawet regularnie, ale ich łączny pobyt nie przekroczył 180 dni w skali roku.

Zdjęcia: Unsplash.com, Pixabay.com

Tagi

rodzaje wiz do USA wiza do USA